पहलगाममधील पर्यटकांवर झालेल्या अतिरेकी हल्ल्यानंतर भारत आणि पाकिस्तानमधील तणाव अधिकच गडद झाला आहे. या घटनेनंतर दोन्ही देशांच्या लष्करी हालचालींना वेग आला असून, आंतरराष्ट्रीय पातळीवर भारत-पाकिस्तान यांच्यात युद्ध होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. ही पार्श्वभूमी लक्षात घेऊन भारताच्या केंद्रीय गृह मंत्रालयाने सर्व राज्यांना ७ मे रोजी युद्धजन्य परिस्थितीचा सामना करण्यासाठी मॉक ड्रिल घेण्याचे आदेश दिले आहेत.

देशभरात मॉक ड्रिल – २४४ जिल्ह्यांमध्ये तयारी

केंद्रीय गृह मंत्रालयाच्या आदेशानुसार देशातील सुमारे २४४ जिल्ह्यांमध्ये एकाच दिवशी मॉक ड्रिल पार पडणार आहे. ही ड्रिल युद्ध किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत सामान्य नागरिकांनी काय करावे, कोठे जावे, संरक्षण कसे घ्यावे, आणि सरकारी यंत्रणा कशा प्रकारे कार्य करतात, याचे प्रात्यक्षिक असेल.

या मॉक ड्रिलमध्ये सायरन वाजवले जाणार असून, काही भागांमध्ये लष्करी हालचालींनाही स्थान दिले जाऊ शकते. शाळा, महाविद्यालये, सरकारी कार्यालये आणि आरोग्य यंत्रणाही यात सहभागी असणार आहेत.

विशेष म्हणजे, १९७१ साली भारत-पाकिस्तान युद्धाच्या आधी अशाच स्वरूपाची मॉक ड्रिल झाली होती. त्या वेळी नोव्हेंबरच्या अखेरीस ड्रिल झाली आणि ३ डिसेंबरला युद्धाला सुरुवात झाली होती. त्यामुळे या ड्रिलमुळे नागरिकांमध्ये चिंता आणि चर्चा सुरु झाली आहे.

भारताच्या तयारीला आंतरराष्ट्रीय मान्यता?

पाकिस्तानचे माजी उच्चायुक्त अब्दुल बासित यांनी नुकतेच एक खळबळजनक विधान करत भारत युद्धाच्या तयारीत असल्याचा दावा केला आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, भारत येत्या १० किंवा ११ मे रोजी पाकिस्तानवर लष्करी कारवाई करू शकतो.

याच पार्श्वभूमीवर पाकिस्तानचे संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनीही प्रतिक्रिया दिली असून, भारत कधीही काश्मीर सीमेवर मोठा हल्ला करू शकतो, असे म्हटले आहे. पाकिस्तानमधील एका वरिष्ठ मंत्र्याने दिल्लीतून होणाऱ्या कोणत्याही कारवाईला जोरदार प्रत्युत्तर देण्याचा इशारा दिला आहे. त्यामुळे सीमेवरील वातावरण तापत चालले आहे.

गंगा एक्सप्रेस वेवर वायुदलाचा अभूतपूर्व सराव

या घडामोडींमध्ये भारतीय वायुदलाची तयारी विशेष लक्षवेधी ठरली आहे. नुकताच उत्तर प्रदेशातील गंगा एक्सप्रेस वेवर लष्करी सराव करण्यात आला. भारतीय लढाऊ विमानांनी दिवसा आणि रात्री दोन्ही वेळेस उड्डाण, लँडिंग, कमी उंचीवरून फ्लाय-पास्ट आणि नाईट लँडिंग यांसारखे क्लिष्ट तंत्र दाखवत युद्धजन्य तयारीची ताकद दाखवून दिली.

गुरुवारी आणि शुक्रवारी झालेल्या या सरावामध्ये वायुदलाच्या अनेक स्क्वॉड्रन्सनी सहभाग घेतला. रात्री ९ ते १० दरम्यान विशेष नाईट लँडिंग पार पडलं. हा सराव पाहता भारत युद्धासाठी सज्ज असल्याचे संकेत स्पष्टपणे दिसत आहेत.

भारत-पाकिस्तान यांच्यातील संबंध सध्या अतिशय तणावपूर्ण टप्प्यावर आहेत. केंद्र सरकारकडून देशभरात मॉक ड्रिलचे आदेश दिले गेले असून, लष्कर, वायुदल आणि अंतर्गत सुरक्षा यंत्रणा सज्ज आहेत. माजी अधिकाऱ्यांच्या आणि मंत्र्यांच्या वक्तव्यांमुळे युद्धाची शक्यता अजूनच ठळक झाली आहे.

सध्या नागरिकांनी घाबरून न जाता अधिकृत माहितीवर विश्वास ठेवावा, अफवांपासून दूर राहावे आणि मॉक ड्रिलमध्ये सक्रिय सहभाग घ्यावा, असे आवाहन प्रशासनाकडून करण्यात येत आहे.