
मुंबई: आशियातील सर्वात मोठी झोपडपट्टी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या धारावीचा कायापालट करण्यासाठी महत्त्वाकांक्षी पुनर्विकास प्रकल्प हाती घेण्यात आला आहे. तब्बल ३ लाख कोटी रुपये खर्चून होणाऱ्या या प्रकल्पाचा बृहत आराखडा अंतिम टप्प्यात असून तो एका महिन्यात पूर्ण होणार आहे. आराखड्याचा मसुदा जाहीर केल्यानंतर नागरिकांच्या सूचना व हरकती मागवण्यात येतील.
सात वर्षांत पूर्णत्वास नेण्याचे नियोजन
धारावी पुनर्विकास प्रकल्प (डीआरपी) सात वर्षांत पूर्ण करण्याचा महाराष्ट्र सरकारचा निर्धार आहे. अदानी समूह आणि महाराष्ट्र सरकार यांच्या संयुक्त उपक्रमातून नवभारत मेगा डेव्हलपर्स प्रायव्हेट लिमिटेड (एनएमडीपीएल) ही कंपनी प्रकल्प राबवणार आहे. रेल्वेच्या जागेवरील पुनर्वसन इमारतींचे काम सुरू झाले असून लवकरच तेथील रहिवाशांचे पुनर्वसन सुरू होईल.
पात्रता सर्वेक्षण अंतिम टप्प्यात
धारावी पुनर्विकासासाठी सर्वेक्षण मोहीम वेगाने सुरू आहे. आतापर्यंत ५४,००० झोपडीधारकांचे सर्वेक्षण पूर्ण झाले असून ८५,००० झोपड्यांना क्रमांक देण्याचे काम पूर्ण झाले आहे. डीआरपीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी एस. व्ही. आर. श्रीनिवास यांनी ही माहिती दिली. पात्र धारावीकरांचे पुनर्वसन धारावीतच तर अपात्र धारावीकरांचे पुनर्वसन धारावीबाहेर केले जाणार आहे. ५४० एकर जागेची मागणी करण्यात आली असून त्यातील केवळ कुर्ल्याची जागा ताब्यात आली आहे.
पुनर्वसन योजना आणि सुविधा
धारावी पुनर्विकास प्रकल्पात नव्या निवासी इमारती, विक्री गृहनिर्माण प्रकल्प, शाळा, महाविद्यालये, रुग्णालये आणि अन्य पायाभूत सुविधा विकसित केल्या जातील. पात्र कुटुंबांना धारावीत घरे मिळतील, तर अपात्र रहिवाशांना धारावीबाहेरील भाडेतत्वावरील घरे उपलब्ध करून देण्यात येतील. भाडे तत्व स्वीकारणाऱ्यांना ३० वर्षांनंतर घराची मालकी मिळणार आहे.
सहकार्य न करणाऱ्या रहिवाशांना नोटीस
सर्वेक्षण प्रक्रियेस सहकार्य न करणाऱ्या १,००० रहिवाशांना नोटीसा बजावल्या गेल्या आहेत. तीन ते चार वेळा प्रयत्न करूनही सर्वेक्षण न करणाऱ्यांना पुनर्वसनाच्या लाभांपासून वंचित राहावे लागेल.
धारावीतील धार्मिक स्थळांचा प्रश्न मार्गी
धारावीतील अनधिकृत धार्मिक स्थळांचे नियमन आणि पुनर्वसन करण्यासाठी सरकारने सात सदस्यीय समिती नेमली आहे. माजी मुख्य न्यायाधीश दिलीप भोसले यांच्या अध्यक्षतेखालील समिती पुढील तीन महिन्यांत धार्मिक स्थळांचा प्रश्न मार्गी लावणार आहे.
रेल्वेच्या जागेवर पुनर्वसन
धारावी पुनर्विकास प्रकल्पात रेल्वेची ४५ एकर जागा समाविष्ट करण्यात आली आहे. यातील २७.६ एकर जागेवर काम सुरू असून तेथे ३० मजली तीन इमारती रेल्वे कर्मचाऱ्यांसाठी उभारल्या जात आहेत. यासोबत धारावीतील १५ ते २० हजार रहिवाशांचे पुनर्वसन याच भागात केले जाणार आहे.
प्रकल्पाला गती – धारावीचा कायापालट सुरूच!
सात वर्षांत धारावीचा चेहरामोहरा बदलण्याचा सरकारचा निर्धार असून प्रकल्पाला आता वेग येत आहे. धारावीतील रहिवाशांनी सहकार्य करावे, असे आवाहन प्रशासनाकडून करण्यात आले आहे.