विशेष रिपोर्ट: वंदे भारत ट्रेन – प्रकल्पाचा प्रचंड खर्च, पण अपेक्षित गतीचा अभाव

भारत सरकारने “मेक इन इंडिया” अंतर्गत सुरू केलेल्या वंदे भारत एक्सप्रेस प्रकल्पाने देशातील प्रवासी रेल्वे क्षेत्रात क्रांती घडवण्याचे स्वप्न दाखवले. अत्याधुनिक तंत्रज्ञान, उच्च वेग, आणि आरामदायी सुविधा यामुळे ही ट्रेन भारतीय रेल्वेचा चेहरा बनली. मात्र, प्रत्यक्षात या प्रकल्पाचा प्रचंड खर्च आणि गाडीचा सरासरी वेग पाहता प्रवाशांच्या अपेक्षांवर पाणी फेरले गेले आहे.

सरकारने वंदे भारत प्रकल्पासाठी सुमारे 110 कोटी रुपये प्रति ट्रेन इतका प्रचंड खर्च केला आहे. या खर्चात अत्याधुनिक डिझाइन, इन-हाऊस उत्पादन, आणि आरामदायी प्रवासासाठी असलेल्या सुविधांचा समावेश आहे. सध्या वंदे भारत एक्सप्रेसच्या 25 पेक्षा जास्त गाड्या देशभरात चालू असून, भविष्यात यांची संख्या शेकड्यांमध्ये पोहोचवण्याचे उद्दिष्ट आहे.

उच्च तिकीट दर – वेळेची बचत कुठे?

वंदे भारत एक्सप्रेसच्या तिकीट दरांवर नजर टाकल्यास, सामान्य प्रवाशांच्या दृष्टीने ही गाडी “हाय-स्पीड लक्झरी”च्या श्रेणीत येते. उदाहरणार्थ, मुंबई-सोलापूर मार्गावरील चेअर कारचे तिकीट सुमारे ₹ 965 ते ₹ 2,000 पर्यंत आहे, जे सामान्य एक्सप्रेस गाड्यांच्या तुलनेत तीनपट जास्त आहे.

प्रवासी हे पैसे वेळ आणि सुविधा यासाठी मोजतात. परंतु, ज्या गाडीचा ताशी 160 किमीचा वेग अपेक्षित आहे, तीच गाडी 500 किमी अंतरासाठी 6-7 तास घेते, जे एका सामान्य एक्सप्रेस ट्रेनच्या वेळेइतकेच आहे. म्हणजेच, जिथे प्रवाशांना चार तासांत पोहोचण्याची अपेक्षा होती, तिथे वेळेची बचत होताना दिसत नाही.

वंदे भारत ट्रेन सुरू करताना जलद प्रवासाचा गाजावाजा करण्यात आला होता. मात्र, भारतातील रेल्वे ट्रॅकची सद्यस्थिती ही ट्रेनच्या वेगासाठी मोठा अडथळा ठरते. जुने आणि वळणदार मार्ग, अपूर्ण पायाभूत सुविधा, तसेच मालवाहतूक व्यवस्थापन या सर्वांमुळे वंदे भारत ट्रेनला अपेक्षित वेग गाठता येत नाही.

याशिवाय, गाड्यांना मध्यवर्ती स्थानकांवर अनावश्यक थांबे, क्रॉसिंगवरील प्रतीक्षा, तसेच ट्रॅकवरील मालगाड्यांचे ओझे यामुळे वेळेचा अपव्यय होतो. त्यामुळेच वंदे भारत एक्सप्रेसचा वेग 80-100 किमी प्रतितास इतकाच राहतो, जो सामान्य सुपरफास्ट गाड्यांच्या वेगासारखा आहे.

वंदे भारत ट्रेनला अपेक्षित यश मिळवून देण्यासाठी रेल्वे ट्रॅक अपग्रेडेशन, सिग्नल यंत्रणेचे आधुनिकीकरण, मालवाहतूक व्यवस्थापन सुधारणा, आणि सुरक्षा यंत्रणा मजबूत करणे आवश्यक आहे.

प्रवाशांचा वेळ वाचवण्यासाठी वंदे भारत ट्रेनचा तिकीट दर जास्त ठेवणे समजू शकते, पण वेळेत पोहोचण्यात होणारा अपयश हा प्रकल्पाच्या उद्दिष्टांवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करतो. बुलेट ट्रेनचे स्वप्न दाखवण्याआधी वंदे भारतच्या कार्यक्षमतेवर अधिक लक्ष दिल्यास देशातील जलदगती रेल्वेचा विकास अधिक प्रभावी ठरू शकतो.

जागृत महाराष्ट्र न्यूज संपादक अमोल भालेराव

  • Related Posts

    लोकशाहीचा गळा घोटणारे गुन्हेगारीकरण

    भारतीय लोकशाहीची जगभरात ओळख आहे – जगातील सर्वात मोठ्या लोकशाहीमुळे. मात्र, हीच लोकशाही आज एक गंभीर संकटाचा सामना करत आहे. वाढती गुन्हेगारी आणि त्याचा थेट राजकारणाशी झालेला संबंध ही देशासाठी…

    “नागपूर, पुणे, मुंबईसाठी स्लीपर वंदे भारत एक्स्प्रेसची घोषणा; लातूरच्या सुविधांकडे दुर्लक्ष, संतप्त नागरिकांचा आक्रोश”

    लातूर:मध्य रेल्वेच्या नागपूर ते पुणे आणि नागपूर ते मुंबई या मार्गांवर स्लीपर वंदे भारत एक्स्प्रेस सुरू करण्याचा प्रस्ताव रेल्वे बोर्डाकडे सादर करण्यात आला आहे. गुजरात आणि दिल्लीसह इतर राज्यांमध्ये स्लीपर…

    Leave a Reply

    You Missed

    सरकारचं डोकं ठिकाणावर आहे का?;आदित्य ठाकरेंचा सरकारवर हल्लाबोल

    सरकारचं डोकं ठिकाणावर आहे का?;आदित्य ठाकरेंचा सरकारवर हल्लाबोल

    शिक्षिकेच्या निष्काळजीपणामुळे बारावीचे पेपर जळाले; विद्यार्थ्यांचे भवितव्य धोक्यात….!

    शिक्षिकेच्या निष्काळजीपणामुळे बारावीचे पेपर जळाले; विद्यार्थ्यांचे भवितव्य धोक्यात….!

    “जागृत महाराष्ट्र न्यूज” मध्ये नवीन नियुक्त्या – गणेश भालेराव सह-संपादक तर सुभाष पगारे कायदे सल्लागार

    “जागृत महाराष्ट्र न्यूज” मध्ये नवीन नियुक्त्या – गणेश भालेराव सह-संपादक तर सुभाष पगारे कायदे सल्लागार

    “महाराष्ट्रातील प्रार्थनास्थळांवरील भोंग्यांवर कारवाई” – मुख्यमंत्री फडणवीसांचा ठाम निर्णय

    “महाराष्ट्रातील प्रार्थनास्थळांवरील भोंग्यांवर कारवाई” – मुख्यमंत्री फडणवीसांचा ठाम निर्णय

    वक्फची जागा, भाजपचा दबाव की राजकीय निर्णय? रवींद्र धंगेकर यांचे स्पष्टीकरण…

    वक्फची जागा, भाजपचा दबाव की राजकीय निर्णय? रवींद्र धंगेकर यांचे स्पष्टीकरण…

    युक्रेनचा रशियावर मोठा हल्ला – शांतता चर्चेच्या आधीच जेलेंस्कींकडून दगा?

    युक्रेनचा रशियावर मोठा हल्ला – शांतता चर्चेच्या आधीच जेलेंस्कींकडून दगा?

    “मारल्या होत्या थापा भारी, महाराष्ट्र कर्जबाजारी!” – उद्धव ठाकरेंची अर्थसंकल्पावर जोरदार टीका !

    “मारल्या होत्या थापा भारी, महाराष्ट्र कर्जबाजारी!” – उद्धव ठाकरेंची अर्थसंकल्पावर जोरदार टीका !

    गोरेगावमध्ये भीषण आग; अनेक झोपड्या, गोदामे आणि दुकाने जळून खाक

    गोरेगावमध्ये भीषण आग; अनेक झोपड्या, गोदामे आणि दुकाने जळून खाक

    चॅम्पियन्स ट्रॉफी 2025: भारताचा दणदणीत विजय, रोहित-विराटचा भरमैदानात दांडिया सेलिब्रेशन!

    चॅम्पियन्स ट्रॉफी 2025: भारताचा दणदणीत विजय, रोहित-विराटचा भरमैदानात दांडिया सेलिब्रेशन!